소맥(小麥)[동의보감]

2022. 9. 17. 01:24[동의보감]/탕액편(湯液編)

소맥(小麥)[동의보감]

 

 

 

 

학명 : Triticum aestivum L.

분류군 : Gramineae(벼과)

일명 : コムギ(Ko-mugi)

영명 : Wheat

 

잎은 길이 13-15, 10-20로서 양면에 털이 없고 뒤로 처진다. 엽초 윗가장자리에는 백색 부속물이 있어 원줄기를 감싼다.

 

열매

영과는 넓은 타원체이며 갈색이고 영에서 잘 떨어지며 중요한 식용작물의 하나로서 많은 품종이 있다.

 

꽃은 5월에 피며 수상화서는 갈라지지 않고 굵으며 길이 6-10cm이다. 小穗(소수)는 대가 없고 화서축 양쪽에 인접하여 달리며 넓은 난형으로서 길이 1cm정도이고 4-5개의 소화로 된다. 포영은 호영과 비슷하지만 작으며 호영은 길이 9mm로서 9맥이 있고 끝에 까락이 있는 것과 없는 것이 있다. 수술은 3개이다.

 

줄기

2-3대가 같이 나와서 높이 1m정도 자라고 곧게서며 밋밋하고 마디가 길다.

 

분포

전국 각지에서 경작 재배한다.

 

형태

일년생 또는 이년생 초본.

크기

높이는 1m정도 자란다.

 

 

 

 

 

 

이용방안

 

중요한 식용작물이다.

종자 및 ()小麥(소맥), 줄기와 잎은 小麥苗(소맥묘), 건조한 가벼운 종자는 浮小麥

(부소맥), 種皮(종피)는 소맥부라고 하며 약용한다.

 

小麥(소맥) -

밀의 종자 또는 그 가루이다. 종자가 성숙한 5-6월에 채집해서 종자만을 햇볕에 말린다.

 

약효 : 養心(양심), 益腎(익신), 除熱(제열), 止渴(지갈)의 효능이 있다. 臟躁(장조), 煩熱(

), 消渴(소갈-당뇨병), 癰腫(옹종), 외상에 의한 출혈, 탕상을 치료한다.

 

용법/용량 : 소맥 30-60g을 달이거나 죽을 쑤어 복용한다. 소맥분을 냉수에 조합하여 복

용하거나 또는 황색이 날 정도로 볶아서 溫水(온수)調服(조복)한다. <외용> 소맥을 炒黑

(초흑)하여 가루 내어 調塗(조도)한다. 소맥분을 건조하여 살포하거나 또는 炒黃(초황)하여

調布(조포)한다.

 

小麥苗(소맥묘) -

 

幼苗(유묘)莖葉(경엽)이다.

 

약효 : 除煩熱(제번열), 消酒毒(소주독)의 효능이 있다. 酒疸目黃(주달목황-음주에 의한 황

달로 눈이 황색으로 되는 증상), 酒毒暴熱(주독폭열-알콜중독에 의한 돌연한 발열)을 치료

한다. 밀짚을 燒灰(소회)하여 사마귀, 반점, 黑子(흑자)를 제거하고 惡肉(악육)腐蝕(부식)

한다. 膏劑(고제) 중에 넣어서 쓴다.

 

浮小麥(부소맥) -

 

밀의 종자 중에 물에 담갔을 때 떠오르는 가벼운 小麥(소맥)이다.

 

약효 : 益氣(익기), 除熱(제열)의 효능이 있다. 骨蒸勞熱(골증노열)을 치료하고 自汗(자한),

盜汗(도한)을 멈추게 한다.

 

용법/용량 : 9-15g을 달여서 복용한다. 焦炒(초초)하여 가루 내어 복용한다.

 

소맥부 -

밀의 種仁(종인)을 제분하여 소맥분을 만들고 남은 種皮(종피-밀기울)이다.

약효 : 虛汗(허한), 盜汗(도한), 泄痢(설리), 당뇨병, 口內炎(구내염), 熱性 皰疹(열성 포진),

골절, 風濕痺痛(풍습비통), 각기를 치료한다.

 

용법/용량 : 散劑(산제)로 복용한다. <외용> 醋炒(초초)하여 환부를 싸주거나 摩擦(마찰)

. 또 가루 내어 調布(조포)한다.

 

특징

오래전에 도래된 재배 작물이다.

 

 

 

 

 

학명 Triticum aestivum L.

Sp. pl. 1: 85. (1753)

 

1. Triticum sativum Lam.

Fl. franc. 625. (1778)

1) Lineamenta Florae Koreae (W.T.Lee, 1996)

 

2. Triticum vulgare Vill.

Hist. pl. Dauphine 2: 153. (1787)

1) Lineamenta Florae Koreae (W.T.Lee, 1996)

 

문헌정보

기재문

 

국명 밀

1) 조선식물향명집 (정태현, 도봉섭, 이덕봉, 이휘재, 1937)

2) 대한식물도감 (이창복, 1980)

3) 한국식물명고 (이우철, 1996)

북한명 밀

외국명 영문명

Wheat

일본명

コムギ

 

 

 

Triticum aestivum L.

Sp. Pl. 1: 85. 1753 [1 May 1753]

 

 

 

 

 

출처:국가생물종지식정보시스템.국가표준식물목록.IPNI

 

 

보통소맥(普通小麥)

 

Triticum aestivum Linn.

 

 

이명(異名)

 

Triticum segetale Salisb.

Zeia vulgaris var. aestiva (L.) Lunell

Zeia vulgaris Lunell

Triticum vulgare var. aestivum (L.) Spenn.

Triticum sativum var. aestivum (L.) Alph. Wood

Triticum vulgare Vill. Triticum hybernum L.

Triticum compactum Host

Triticum aestivum var. hybernum (L.) Fiori

Triticum sativum Lam.

Triticum sativum var. vulgare Hack.

Triticum macha Dekap. & Menab.

Triticum sphaerococcum Percival

Triticum asetivum L.

Frumentum triticum E.H.L.Krause

Triticum clavatum Seidl ex Opiz

Triticum aristatum Haller f. ex Steud.

Triticum album Gaertn. ex Steud.

Triticum horstianum Clemente

Triticum aestivum subsp. vavilovii (Jakubz.) Sears

Triticum vulgare subsp. hadropyrum Flaksb.

Triticum vulgare var. erythrospermum Körn.

Triticum koeleri Clemente

Triticum aestivum var. quasimeridionale-inflatum Nigmat.

Triticum aestivum var. erythrospermum (Körn.) Velican

Triticum imberbe Desv.

Triticum aestivum var. ferrugineum (Alef) Velican

Triticum aestivum var. lutescens (Alef.) Velican

Triticum aestivum var. milturum Velican

Triticum vavilovii var. ramomuticum Galst.-Avan.

Triticum vavilovii var. lorenze Galst.-Avan.

Triticum vavilovii var. ramocoeruleum Galst.-Avan.

Triticum vulgare var. ferrugineum Alef.

Triticum aestivum var. japschorvi Nigmat.

Triticum aestivum var. quasiheraticum Nigmat.

Triticum aestivum var. vavilovianum Yakubts.

Triticum aestivum var. subfalseerythroleucon Udachin

Triticum vavilovii var. mupuru Gandilyan

Triticum vulgare var. antiquorum Heer

Triticum vulgare var. caesium Alef.

Triticum vavilovii var. vavilovomilturum Udachin

Triticum aestivum var. meridionale-inflatum Nigmat.

Triticum vavilovii var. sisianicum Galst.-Avan.

Triticum aestivum var. albinflatocapitatum Udachin

Triticum aestivum var. ruchczianum Nigmat.

Triticum vavilovii var. munuru Gandilyan

Triticum aestivum var. subfalsegraecum Udachin

Triticum vulgare var. lutescens Alef.

Triticum aestivum var. australianum Udachin & Schachm.

Triticum caeruleum Ard. ex Bayle-Bar.

Triticum aestivum var. vigorovii L.V.Semenova

Triticum antiquorum var. vavilovianum Udachin

Triticum spelta subsp. vavilovii (Jakubz.) L.B.Cai

Triticum amylosum Flaksb.

Triticum poltawense Flaksb.

Triticum labile Flaksb.

Triticum aestivum var. subtadjicorum Udachin & Shakhm.

Triticum rossicum Flaksb.

Triticum bucharicum Flaksb.

Triticum aestivum var. ramosomilturum Udachin & M.V.Novikova

Triticum hieminflatum Flaksb.

Triticum inflatum Flaksb.

Triticum sunpanii Flaksb.

Triticum duriusculum Flaksb.

Triticum aestivum var. uralicum L.V.Semenova

Triticum aestivum var. dorofeevii Udachin & Shakhm.

Triticum asiaticum Kudr.

Triticum antiquorum (Heer) Udachin

Triticum aestivum subsp. yunnanense King ex S.L.Chen

Triticum rufinflatum Flaksb.

Triticum aestivum var. ramosoalborubrum Udachin & M.V.Novikova

Triticum aestivum var. ischkaschimicum Udachin & Shakhm.

Triticum lutinflatum Flaksb.

Triticum aestivum var. brezhnevii Udachin & Shakhm.

Triticum aestivum subsp. hadropyrum (Flaksb.) Tzvelev

Triticum aestivum subsp. inflatum (Kudr.) Tzvelev

Triticum vulgare subsp. irano-asiaticum Flaksb.

Triticum tustella Risso

Triticum siliginum Risso

Triticum martius Risso

Triticum vulgare var. hybernum (L.) Kunth

Triticum erinaceum Hornem.

Triticum aestivum var. ramifera Koric

Triticum pulverulentum Hornem.

Triticum aestivum subsp. transcaucasicum Dorof. & Laptev

Triticum aestivum subsp. vulgare (Vill.) Thell.

Triticum quadratum Mill.

Triticum sativum subsp. vulgare (Vill.) Thell.

Triticum linnaeanum Lag.

Triticum inflatum subsp. mutico-inflatum Kudr.

Triticum aestivum var. vavilovii (Tumanian) Sears

Triticum estivum Raf.

Triticum vulgare var. vavilovi Tumanian

 

 

 

 

一年生或越年生稈高約1葉片披針形1-2厘米穗狀花序長5-10厘米小穗長10-15毫米39小花上部小花常不結實穎革質5-9上部具脊頂端有短尖頭外稃厚紙質頂端通常具芒內稃與外稃等長脊有生微纖毛的狹翼穎果頂端具毛爲主要的糧食作物之一全球廣栽培品種或類型極多爲我國北方主要糧食因含有乙種維生素入藥作消化劑及治腳氣病麩素可制味精麥麩飼養家畜稈供編織草帽及造紙用

 

 

 

 

 

^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^

 

 

 

 

()

 

 

밀기울性寒一雲涼味甘無毒

 

()이 한()하고 (일운(一雲) ()) ()는 감()하고 무독(無毒)하다.

 

 

調中去熱治熱瘡湯火瘡爛撲損折傷瘀血本草

 

조중(調中)하고, ()을 제거(除去)하며, 열창(熱瘡), 탕화창란(湯火瘡爛), 박손절상(撲損折傷), 어혈(瘀血)을 치()한다.[본초].


麥屬陽掦之性涼丹心

 

()은 양()에 속하지만 부()는 성()이 양()하다.[단심].

 


恪熱掦涼丹心

 

()은 열()하고 부()는 양()하다.[단심].

 

 

 

@浮小麥

 

부소맥(浮小麥)

 

주근밀養心同大棗煎止盜汗醫鑑

 

양심(養心)하는데 대조(大棗)와 같이 전()하면 도한(盜汗)이 멎는다.[의감].

 


止盜汗治大小人骨蒸肌熱婦人勞熱微炒用之入門

 

도한(盜汗)을 멎게 하고 대(), 소인(小人)의 골증열(骨蒸熱), 기열(肌熱), 부인(婦人)의 허로열(虛勞熱)을 치()할때에는 미초(微炒)하여 용(使用)한다.[입문].

 

 

 

@小麥苗

 

소맥묘(小麥苗)

 

믁란삭性寒一雲涼味辛無毒

 

()이 한()하고(일운(一雲)()) ()는 신()하고 무독(無毒)하다.

 

 

消酒毒暴熱主黃疸目黃退膈熱利小腸絞取汁服之本草》)

 

주독(酒毒), 폭열(暴熱)을 해소(解消)한다. 황달(黃疸)의 목황(目黃)에 주효(主效)하고, 흉열(胸熱)을 퇴(退)하고, 소장(小腸)을 이()한다. 즙을 짜서 먹는다[본초].

 

 

 

@小麥奴

 

소맥노(小麥奴)

 

밀감보기主熱煩解天行熱毒本草

 

열 번(熱煩)에 주효(主效)하고, 천행열독(擅行熱毒)을 해소(解消)한다.[본초].

 

卽小麥苗上黑徵也本草


, 소맥묘(小麥苗)위의 흑매(黑黴)이다.[본초].


小麥未熟時叢中不成麥捻之成黑勃者是也綱目

 


소맥(小麥)이 미숙(未熟)하였을 때 포기 가운데 이삭이 여물지 못하고 새까맣게 된 것인데 쥐어 보면 푸실푸실하다[강목].

 

 

[동의보감(東醫寶鑑)]