2023. 10. 21. 22:04ㆍ[동의보감]/탕액편(湯液編)
만청자(蔓菁子)[동의보감]
왜무/무청(蕪菁)
왜무
학명 : Brassica campestris var. akana Makino
Somoku Dusetsu Makino ed. 3: 902 (1913)
분류군 : Cruciferae (십자화과) Brassica (배추속)
추천명 : 왜무
1) 한국식물명고 (이우철, 1996)
2) 우리나라식물명감 (박만규, 1949)
일명 : ヒノナ(日野菜 / Hinona)
학명 Brassica campestris var. akana Makino
Somoku Dusetsu Makino ed. 3: 902
1. Brassica campestris var. akana (Makino) Kitam.
Mem. Coll. Sci. Univ. Kyoto. Ser. B 19(3): 16 (1950)
1) Lineamenta Florae Koreae (W.T.Lee, 1996)
국명 왜무
1) 한국식물명고 (이우철, 1996)
2) 우리나라식물명감 (박만규, 1949)
출처:국가생물종지식정보시스템.국가표준식물목록.IPNI
Brassica campestris var. akana Makino 【異名】
正名:Brassica rapa Linn. 蔓菁
이명(異名)
Brassica campestris var. rapa (L.) Hartm.
Raphanus rapa (L.) Crantz
Brassica campestris subsp. rapa (L.) Hook. f.
Brassica campestris subsp. rapifera (Metzg.) Sinskaya
Brassica rapa subsp. rapifera Metzg.
Barbarea derchiensis S. S. Ying
Brassica napella Chaix
Brassica purpuraria (L.H. Bailey) L.H. Bailey
Brassica campestris var. afghanica Sinskaya
Brassica campestris var. agrestis Prain
Brassica campestris var. akana Makino
Brassica campestris var. amplexicaulis Makino
Brassica campestris var. annua (Koch) Rchb.
Brassica campestris var. biennis Rchb.
Brassica campestris var. dissecta O.E.Schulz
Brassica campestris var. glabra Sinskaya
Brassica campestris var. hiroshimana Makino
Brassica campestris var. mana Makino
Brassica campestris var. musifolia Makino
Brassica campestris var. osakana Makino
Brassica campestris var. rapifera Metzg.
Brassica campestris var. rubra Sinskaya
Brassica campestris var. setulosa Caruel
Brassica campestris var. sotetsuna Makino
Brassica brassicata A.Chev.
Brassica briggsii Varenne
Brassica campestris f. auriculata (DC.) O.E.Schulz
Brassica campestris f. briggsii (Watson) O.E.Schulz
Brassica campestris f. oblonga (Mill.) Prain
Brassica campestris f. praecox DC.
Brassica campestris f. tenuis O.E.Schulz
Brassica japonica var. indivisa Makino
Brassica japonica var. isena Makino
Brassica japonica var. suigikuna Makino
Brassica asperifolia var. esculenta Gren. & Godr.
Brassica asperifolia var. oleifera Godr.
Brassica chinensis f. hiroshimana (Makino) M.Hiroe
Brassica chinensis f. indivisa (Makino) M.Hiroe
Brassica chinensis f. japonica (Siebold ex Miq.) M.Hiroe
Brassica chinensis f. komatsuna (Matsum. & Nakai) M.Hiroe
Brassica chinensis f. mana (Makino) M.Hiroe
Brassica chinensis f. osakana (Makino) M.Hiroe
Brassica chinensis f. piaoh-tsai (Kitam.) M.Hiroe
Brassica chinensis f. youngtungtsai (Kitam.) M.Hiroe
Brassica chinensis var. dentata (Matsum. & Nakai) M.Hiroe
Brassica chinensis var. komatsuna Matsum. & Nakai
Brassica chinensis var. musifolia (Makino) M.Hiroe
Brassica chinensis var. narinosa (Bailey) M.Hiroe
Brassica colza H.Lév.
Brassica lutea Gilib.
Brassica macrorhiza Gray
Brassica musifolia (Makino) Makino
Brassica napus var. longirostris Borbás
Brassica rapa var. intermedia Shebalina
Brassica rapa var. leptorhiza Spach
Brassica rapa var. nipposinica (Bailey) Hanelt
Brassica rapa var. oleronensis (Savalle) Sav.
Brassica rapa var. parachinensis (Bailey) Hanelt
Brassica rapa var. rosularis (Tseng & Lee) Hanelt
Brassica rapa var. rubra (Sinskaya) Shebalina
Brassica rapa var. sarcorhiza Spach
Brassica rapa var. sativa Mérat
Brassica rapa var. seticeps L.H.Bailey
Brassica rapa var. violascens Shebalina
Brassica saruna Siebold
Brassica sativa var. campestris (L.) Clavaud
Brassica sativa var. rapa (L.) Clavaud
Brassica oleracea var. taquetii H.Lév. & Vaniot
Brassica oleronensis A.Sav. ex Foucaud
Brassica pekinensis var. hiroshimana Makino
Brassica pe-tsai var. dentata Matsum. & Nakai
Brassica pseudocolza H.Lév.
Brassica rapa f. alba DC.
Brassica rapa f. arenaria Alef.
Brassica rapa f. chloroplax Alef.
Brassica rapa f. cinerascens Alef.
Brassica rapa f. depressa (DC.) Prain
Brassica rapa f. erythroplax Alef.
Brassica rapa f. flavescens DC.
Brassica rapa f. jodopyrga Alef.
Brassica rapa f. leucoplax Alef.
Brassica rapa f. leucopyrga Alef.
Brassica rapa f. lugdunensis Alef.
Brassica rapa f. media Alef.
Brassica rapa f. melaina Alef.
Brassica rapa f. morignyana Alef.
Brassica rapa f. nagakabu Kitam.
Brassica rapa f. nigricans DC.
Brassica rapa f. punicea DC.
Brassica rapa f. variegata Alef.
Brassica rapa f. viridis DC.
Brassica rapa f. xanthocona Alef.
Brassica rapa f. xanthoplax Alef.
Brassica rapa subsp. afghanica (Sinskaya) Shebalina
Brassica rapa var. alborosea Shebalina
Brassica rapa var. annua W.D.J.Koch
Brassica rapa var. briggsii S.Watson
Brassica rapa var. cephalata (Tseng & Lee) Hanelt
Brassica rapa var. communis (Tseng & Lee) Hanelt
Brassica rapa var. cylindrica (Tseng & Lee) Hanelt
Brassica rapa var. depressa DC.
Brassica rapa var. dissecta (O.E.Schulz) Gladis
Brassica rapa var. globosa Peterm.
Brassica rapa var. hybrida Shebalina
Brassica septiceps (L.H.Bailey) L.H.Bailey
Brassica sphaerorrhiza Gray
Brassica trimestris Boenn.
Brassica tuberosa Salisb.
Caulanthus sulfureus Payson
Napus campestris (L.) Schimp. & Spenn.
Sinapis communis Noronha S
inapis glauca Roxb.
二年生草本;塊根肉質,球形、扁圓形或矩圓形,根肉白色或黃色,不帶辛味。基生葉大頭羽狀分裂或爲複葉,長20-34厘米,頂生裂片很大,邊緣波伏或淺裂;側生裂片數個,向下逐漸變小,上面有少數散生刺毛,下面有尖銳白色刺毛;葉柄長10-16厘米;下部莖生葉象基生葉,綠色或帶粉霜,基部抱莖或有葉柄;上部葉無柄,矩圓形或披針形,不裂,有齒。總狀花序頂生,花長9毫米,鮮黃色。花和果實和油菜的相似。種子較大,褐色。
各地栽培作蔬菜。塊根熟食或用來泡酸菜。
Brassica rapa L.
Sp. Pl. 2: 666. 1753
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
순무/무청(蕪菁)
순무
이명:[숫무] [순무우]
학명:Brassica rapa L. var. rapa
분류군:Cruciferae(십자화과)
잎
잎은 보통 긴 타원형인데,도란형, 바소꼴, 때로는 무잎모양으로 깃꼴로 갈라진 것도 있다.
꽃
봄에 노란색의 십자화가 달린다.
뿌리
뿌리의 크기나 모양은 품종에 따라 다르며, 모양은 대개 팽이 모양의 둥근형이다. 빛깔도 대부분 흰색이지만 겉에만 자줏빛을 띤 붉은색인 것, 속까지 자줏빛을 띤 붉은색인 것이 있다. 맛은 감미롭고 고소하며 겨자향의 인삼맛(배추꼬리맛)이 난다.
원산지
유럽
학명 Brassica rapa L. var. rapa
Handb. skand. Fl. ed. 1: 110 (1854)
1. Brassica campestris subsp. rapa Hook.f. & Anderson
Fl. Brit. India [J. D. Hooker] 1 : 156 (Hook.f., 1872)
1) Lineamenta Florae Koreae (W.T.Lee, 1996)
2. Brassica rapa L.
Sp. pl. 666 (1753)
1) Lineamenta Florae Koreae (W.T.Lee, 1996)
국명 순무
1) 한국식물명람 (이춘녕 & 안학수, 1963)
2) 조선식물명집 (정태현, 도봉섭, 심학진, 1949)
1. 순무우
1) 한국식물명고 (이우철, 1996)
2. 숫무
1) 한국식물명람 (이춘녕 & 안학수, 1963)
2) 우리나라식물명감 (박만규, 1949)
3) 한국식물명고 (이우철, 1996)
영문명 :
일본명 :
북한명 :순무우
출처:국가생물종지식정보시스템.국가표준식물목록.IPNI
Brassica rapa var. rapa L. 【異名】 蔓菁
正名:Brassica rapa Linn. 蔓菁
만청(蔓菁)
Brassica rapa Linn.
이명(異名)
Brassica campestris var. rapa (L.) Hartm.
Raphanus rapa (L.) Crantz
Brassica campestris subsp. rapa (L.) Hook. f.
Brassica campestris subsp. rapifera (Metzg.) Sinskaya
Brassica rapa subsp. rapifera Metzg.
Barbarea derchiensis S. S. Ying
Brassica rapa subsp. rapa L.
Brassica napus var. quadrivalvis (Hook.f. & Thomson) O.E. Schulz
Brassica quadrivalvis Hook.f. & Thomson
Brassica rapa var. quadrivalvis (Hook.f. & Thomson) Kitam.
Brassica rapa var. rapa L.
Brassica campestris var. campestris L.
Brassica cibaria Dierb.
Brassica glauca Kuntze
Brassica rapoasiatica Sinskaya
Brassica rapoeuropea Sinskaya
Crucifera rapa E.H.L. Krause Napus rapa (L.) K.F. Schimp. & Spenn.
Sinapis rapa (L.) Brot.
Sinapis tuberosa Poir.
Brassica napella Chaix
Brassica purpuraria (L.H. Bailey) L.H. Bailey
Brassica campestris var. afghanica Sinskaya
Brassica campestris var. agrestis Prain
Brassica campestris var. akana Makino
Brassica campestris var. amplexicaulis Makino
Brassica campestris var. annua (Koch) Rchb.
Brassica campestris var. biennis Rchb.
Brassica campestris var. dissecta O.E.Schulz
Brassica campestris var. glabra Sinskaya
Brassica campestris var. hiroshimana Makino
Brassica campestris var. mana Makino
Brassica campestris var. musifolia Makino
Brassica campestris var. osakana Makino
Brassica campestris var. rapifera Metzg.
Brassica campestris var. rubra Sinskaya
Brassica campestris var. setulosa Caruel
Brassica campestris var. sotetsuna Makino
Brassica brassicata A.Chev.
Brassica briggsii Varenne
Brassica campestris f. auriculata (DC.) O.E.Schulz
Brassica campestris f. briggsii (Watson) O.E.Schulz
Brassica campestris f. oblonga (Mill.) Prain
Brassica campestris f. praecox DC.
Brassica campestris f. tenuis O.E.Schulz
Brassica japonica var. indivisa Makino
Brassica japonica var. isena Makino
Brassica japonica var. suigikuna Makino
Brassica asperifolia var. esculenta Gren. & Godr.
Brassica asperifolia var. oleifera Godr.
Brassica chinensis f. hiroshimana (Makino) M.Hiroe
Brassica chinensis f. indivisa (Makino) M.Hiroe
Brassica chinensis f. japonica (Siebold ex Miq.) M.Hiroe
Brassica chinensis f. komatsuna (Matsum. & Nakai) M.Hiroe
Brassica chinensis f. mana (Makino) M.Hiroe
Brassica chinensis f. osakana (Makino) M.Hiroe
Brassica chinensis f. piaoh-tsai (Kitam.) M.Hiroe
Brassica chinensis f. youngtungtsai (Kitam.) M.Hiroe
Brassica chinensis var. dentata (Matsum. & Nakai) M.Hiroe
Brassica chinensis var. komatsuna Matsum. & Nakai
Brassica chinensis var. musifolia (Makino) M.Hiroe
Brassica chinensis var. narinosa (Bailey) M.Hiroe
Brassica colza H.Lév.
Brassica lutea Gilib.
Brassica macrorhiza Gray
Brassica musifolia (Makino) Makino
Brassica napus var. longirostris Borbás
Brassica rapa var. intermedia Shebalina
Brassica rapa var. leptorhiza Spach
Brassica rapa var. nipposinica (Bailey) Hanelt
Brassica rapa var. oleronensis (Savalle) Sav.
Brassica rapa var. parachinensis (Bailey) Hanelt
Brassica rapa var. rosularis (Tseng & Lee) Hanelt
Brassica rapa var. rubra (Sinskaya) Shebalina
Brassica rapa var. sarcorhiza Spach
Brassica rapa var. sativa Mérat
Brassica rapa var. seticeps L.H.Bailey
Brassica rapa var. violascens Shebalina
Brassica saruna Siebold
Brassica sativa var. campestris (L.) Clavaud
Brassica sativa var. rapa (L.) Clavaud
Brassica oleracea var. taquetii H.Lév. & Vaniot
Brassica oleronensis A.Sav. ex Foucaud
Brassica pekinensis var. hiroshimana Makino
Brassica pe-tsai var. dentata Matsum. & Nakai
Brassica pseudocolza H.Lév.
Brassica rapa f. alba DC.
Brassica rapa f. arenaria Alef.
Brassica rapa f. chloroplax Alef.
Brassica rapa f. cinerascens Alef.
Brassica rapa f. depressa (DC.) Prain
Brassica rapa f. erythroplax Alef.
Brassica rapa f. flavescens DC.
Brassica rapa f. jodopyrga Alef.
Brassica rapa f. leucoplax Alef.
Brassica rapa f. leucopyrga Alef.
Brassica rapa f. lugdunensis Alef.
Brassica rapa f. media Alef.
Brassica rapa f. melaina Alef.
Brassica rapa f. morignyana Alef.
Brassica rapa f. nagakabu Kitam.
Brassica rapa f. nigricans DC.
Brassica rapa f. punicea DC.
Brassica rapa f. variegata Alef.
Brassica rapa f. viridis DC.
Brassica rapa f. xanthocona Alef.
Brassica rapa f. xanthoplax Alef.
Brassica rapa subsp. afghanica (Sinskaya) Shebalina
Brassica rapa var. alborosea Shebalina
Brassica rapa var. annua W.D.J.Koch
Brassica rapa var. briggsii S.Watson
Brassica rapa var. cephalata (Tseng & Lee) Hanelt
Brassica rapa var. communis (Tseng & Lee) Hanelt
Brassica rapa var. cylindrica (Tseng & Lee) Hanelt
Brassica rapa var. depressa DC.
Brassica rapa var. dissecta (O.E.Schulz) Gladis
Brassica rapa var. globosa Peterm.
Brassica rapa var. hybrida Shebalina
Brassica septiceps (L.H.Bailey) L.H.Bailey
Brassica sphaerorrhiza Gray
Brassica trimestris Boenn.
Brassica tuberosa Salisb.
Caulanthus sulfureus Payson
Napus campestris (L.) Schimp. & Spenn.
Sinapis communis Noronha
Sinapis glauca Roxb.
Brassica rapa L.
Sp. Pl. 2: 666. 1753
二年生草本;塊根肉質,球形、扁圓形或矩圓形,根肉白色或黃色,不帶辛味。基生葉大頭羽狀分裂或爲複葉,長20-34厘米,頂生裂片很大,邊緣波伏或淺裂;側生裂片數個,向下逐漸變小,上面有少數散生刺毛,下面有尖銳白色刺毛;葉柄長10-16厘米;下部莖生葉象基生葉,綠色或帶粉霜,基部抱莖或有葉柄;上部葉無柄,矩圓形或披針形,不裂,有齒。總狀花序頂生,花長9毫米,鮮黃色。花和果實和油菜的相似。種子較大,褐色。
各地栽培作蔬菜。塊根熟食或用來泡酸菜。
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
@蔓菁子
만청자(蔓菁子)
主靑盲能明目洞視但瞳子不壞者十得九愈
청맹(靑盲)에 主效(주효)하고 明目(명목) 하며 환히 볼 수 있게 한다. 동자(瞳子)만 괴(壞)하지 않는 것이라면 십중구(十中九)는 유(愈)한다.
取子六升蒸之以釜中熱湯淋之曝乾又淋如是三遍乃宭爲末食後酒服二錢日再
만청자(蔓菁子) 육승(六升)을 취(取)하여 증(蒸)하여 부중(釜中)에 넣어 열탕(熱湯)을 임(淋)하고, 그것을 폭건(曝乾)하고 또 임(淋)하기를 삼회(三回) 반복하여 가루 내어 하루 두 번 식후(食後)에 이전(二錢)을 주복(酒服)한다.
蔓菁子三升醋三升煮熟日乾宭末井華水服一二錢日三次服盡夜能視物《本草》
만청자(蔓菁子) 삼승(三升)을 *초(醋) 삼승(三升)에 자숙(煮熟)하고 일건(日乾)하여 가루 내어 하루 세 번 일(一)~이전(二錢)을 정화수(井華水)로 복용(服用)한다. *야간(夜間)에 물체(物體)를 볼수 있다.[본초].
*주: (천금방에는 고주(苦酒) 삼승(三升)으로 ..*포박자에는 일두(一鬥)를 모두 복용하면)
令人肥健蒸望作末酒飮任下二三錢其根作羹常食佳《本草》
사람을 비건(肥健)하게 한다. 증(蒸)하고 망건(望乾)하여 가루를 낸 다음 이(二)~이전(二錢)을 술이나 미음으로 먹는다. 그 근(根)으로 갱(羹)을 만들어 상식(常食)하면 좋다[본초].
壓取油塗頭能變蒜髮今人呼斑髮爲蒜髮《本草》
압취(壓取)하여 유(油)로 머리에 바르면 산발(蒜發)도 변(變)한다. 요즘 사람들이 반발(斑髮)이라고 하는 것은 산발(蒜髮)을 말한다[본초].
治心腹脹取一合搗爛水一升和硏濾取汁一盞頓服或自吐或利或汗腹中自寬《本草》
심복창(心腹瘡)을 치(治)한다. 일합(一合)을 도란(搗爛)하여 물 일승(一升)에 화(和)하여 간 다음 걸러서 즙(汁) 일잔(一盞)을 받아 돈복(頓服)한다. 그러면 저절로 토하거나 설사하거나 땀이 나고 뱃속이 시원해진다[본초].
主急黃黃疸及內黃腹結不通取子搗細和水服二三錢當瀉出惡物黃水砂石草髮拄出差《本草》
급황(急黃), 황달(黃疸) 및 황달(黃疸)이 속으로 들어가 배에 뭉쳐 잘 통하지 못하는 것을 치(治)한다. 도세(搗細)하여 이(二)~삼전(三錢)을 물에 타 먹으면 반드시 사(瀉)하면서 악물(惡物), 황수(黃水), 사석(砂石), 초(草), 발(髮) 같은 것들이 나오고 낫는다[본초].
取子用水煮三遍令苦味盡曝乾搗末水服二錢日三久漸增服可以抗穀
만청자(蕪菁子)를 물에 삼회(三回) 자(煮)하여 고미(苦味)를 다 뺀 다음 폭건(曝乾)하여 도말(搗末)해서 이전(二錢)을 물에 타서 하루 세번 먹는다. 점차 양을 늘여 먹으면 음식을 먹지 않아도 된다.
又蔓菁取苗葉莖根四時長服可以備饑氍《本草》
또는 만청(蔓菁)의 묘(苗), 엽(葉), 경(莖), 근(根)을 취(取)하여 사철 늘 먹으면 흉년에도 무사하게 지낼 수 있다[본초].
長服可斷穀長生九蒸九曝搗爲末水服二錢日二《本草》
장복(長服)하면 곡식을 단(斷)할 수 있고, 장생(長生)한다. 구증구폭(九蒸九曝)하여 폭건(暴乾)하여 가루낸 다음 이전(二錢)을 하루 두번 물로 먹는다[본초].
取油入面脂用去黑曆又細硏入面脂常用極去面皺《本草》
유(油)를 취(取)하여 면지(面脂)에 넣어 바르면 흑간(黑䵟)을 거(去)한다. 또한 보드랍게 가루를 내어 면지(面脂)에 넣어서 얼굴에 늘 바르면 주름살이 없어진다[본초].
[동의보감]
'[동의보감] > 탕액편(湯液編)' 카테고리의 다른 글
제채(薺菜)[동의보감] (2) | 2023.10.31 |
---|---|
황정(黃精)[동의보감] (1) | 2023.10.21 |
내복(萊菔)[동의보감] (0) | 2023.10.21 |
백개자(白芥子)[동의보감] (0) | 2023.10.05 |
숭채(菘菜)[동의보감] (1) | 2023.10.05 |