만청자(蔓菁子)[동의보감]

2023. 10. 21. 22:04[동의보감]/탕액편(湯液編)

만청자(蔓菁子)[동의보감]

 

 

왜무/무청(蕪菁)

 

왜무

 

학명 : Brassica campestris var. akana Makino

 

Somoku Dusetsu Makino ed. 3: 902 (1913)

 

분류군 : Cruciferae (십자화과) Brassica (배추속)

 

추천명 : 왜무

1) 한국식물명고 (이우철, 1996)

2) 우리나라식물명감 (박만규, 1949)

 

일명 : ヒノナ(日野菜 / Hinona)

 

 

 

 

 

학명 Brassica campestris var. akana Makino

Somoku Dusetsu Makino ed. 3: 902

 

 

1. Brassica campestris var. akana (Makino) Kitam.

Mem. Coll. Sci. Univ. Kyoto. Ser. B 19(3): 16 (1950)

1) Lineamenta Florae Koreae (W.T.Lee, 1996)

 

국명 왜무

1) 한국식물명고 (이우철, 1996)

2) 우리나라식물명감 (박만규, 1949)

 

 

출처:국가생물종지식정보시스템.국가표준식물목록.IPNI

 

Brassica campestris var. akana Makino 異名

 

 

正名Brassica rapa Linn. 蔓菁

 

 

이명(異名)

 

Brassica campestris var. rapa (L.) Hartm.

Raphanus rapa (L.) Crantz

Brassica campestris subsp. rapa (L.) Hook. f.

Brassica campestris subsp. rapifera (Metzg.) Sinskaya

Brassica rapa subsp. rapifera Metzg.

Barbarea derchiensis S. S. Ying

Brassica napella Chaix

Brassica purpuraria (L.H. Bailey) L.H. Bailey

Brassica campestris var. afghanica Sinskaya

Brassica campestris var. agrestis Prain

Brassica campestris var. akana Makino

Brassica campestris var. amplexicaulis Makino

Brassica campestris var. annua (Koch) Rchb.

Brassica campestris var. biennis Rchb.

Brassica campestris var. dissecta O.E.Schulz

Brassica campestris var. glabra Sinskaya

Brassica campestris var. hiroshimana Makino

Brassica campestris var. mana Makino

Brassica campestris var. musifolia Makino

Brassica campestris var. osakana Makino

Brassica campestris var. rapifera Metzg.

Brassica campestris var. rubra Sinskaya

Brassica campestris var. setulosa Caruel

Brassica campestris var. sotetsuna Makino

Brassica brassicata A.Chev.

Brassica briggsii Varenne

Brassica campestris f. auriculata (DC.) O.E.Schulz

Brassica campestris f. briggsii (Watson) O.E.Schulz

Brassica campestris f. oblonga (Mill.) Prain

Brassica campestris f. praecox DC.

Brassica campestris f. tenuis O.E.Schulz

Brassica japonica var. indivisa Makino

Brassica japonica var. isena Makino

Brassica japonica var. suigikuna Makino

Brassica asperifolia var. esculenta Gren. & Godr.

Brassica asperifolia var. oleifera Godr.

Brassica chinensis f. hiroshimana (Makino) M.Hiroe

Brassica chinensis f. indivisa (Makino) M.Hiroe

Brassica chinensis f. japonica (Siebold ex Miq.) M.Hiroe

Brassica chinensis f. komatsuna (Matsum. & Nakai) M.Hiroe

Brassica chinensis f. mana (Makino) M.Hiroe

Brassica chinensis f. osakana (Makino) M.Hiroe

Brassica chinensis f. piaoh-tsai (Kitam.) M.Hiroe

Brassica chinensis f. youngtungtsai (Kitam.) M.Hiroe

Brassica chinensis var. dentata (Matsum. & Nakai) M.Hiroe

Brassica chinensis var. komatsuna Matsum. & Nakai

Brassica chinensis var. musifolia (Makino) M.Hiroe

Brassica chinensis var. narinosa (Bailey) M.Hiroe

Brassica colza H.Lév.

Brassica lutea Gilib.

Brassica macrorhiza Gray

Brassica musifolia (Makino) Makino

Brassica napus var. longirostris Borbás

Brassica rapa var. intermedia Shebalina

Brassica rapa var. leptorhiza Spach

Brassica rapa var. nipposinica (Bailey) Hanelt

Brassica rapa var. oleronensis (Savalle) Sav.

Brassica rapa var. parachinensis (Bailey) Hanelt

Brassica rapa var. rosularis (Tseng & Lee) Hanelt

Brassica rapa var. rubra (Sinskaya) Shebalina

Brassica rapa var. sarcorhiza Spach

Brassica rapa var. sativa Mérat

Brassica rapa var. seticeps L.H.Bailey

Brassica rapa var. violascens Shebalina

Brassica saruna Siebold

Brassica sativa var. campestris (L.) Clavaud

Brassica sativa var. rapa (L.) Clavaud

Brassica oleracea var. taquetii H.Lév. & Vaniot

Brassica oleronensis A.Sav. ex Foucaud

Brassica pekinensis var. hiroshimana Makino

Brassica pe-tsai var. dentata Matsum. & Nakai

Brassica pseudocolza H.Lév.

Brassica rapa f. alba DC.

Brassica rapa f. arenaria Alef.

Brassica rapa f. chloroplax Alef.

Brassica rapa f. cinerascens Alef.

Brassica rapa f. depressa (DC.) Prain

Brassica rapa f. erythroplax Alef.

Brassica rapa f. flavescens DC.

Brassica rapa f. jodopyrga Alef.

Brassica rapa f. leucoplax Alef.

Brassica rapa f. leucopyrga Alef.

Brassica rapa f. lugdunensis Alef.

Brassica rapa f. media Alef.

Brassica rapa f. melaina Alef.

Brassica rapa f. morignyana Alef.

Brassica rapa f. nagakabu Kitam.

Brassica rapa f. nigricans DC.

Brassica rapa f. punicea DC.

Brassica rapa f. variegata Alef.

Brassica rapa f. viridis DC.

Brassica rapa f. xanthocona Alef.

Brassica rapa f. xanthoplax Alef.

Brassica rapa subsp. afghanica (Sinskaya) Shebalina

Brassica rapa var. alborosea Shebalina

Brassica rapa var. annua W.D.J.Koch

Brassica rapa var. briggsii S.Watson

Brassica rapa var. cephalata (Tseng & Lee) Hanelt

Brassica rapa var. communis (Tseng & Lee) Hanelt

Brassica rapa var. cylindrica (Tseng & Lee) Hanelt

Brassica rapa var. depressa DC.

Brassica rapa var. dissecta (O.E.Schulz) Gladis

Brassica rapa var. globosa Peterm.

Brassica rapa var. hybrida Shebalina

Brassica septiceps (L.H.Bailey) L.H.Bailey

Brassica sphaerorrhiza Gray

Brassica trimestris Boenn.

Brassica tuberosa Salisb.

Caulanthus sulfureus Payson

Napus campestris (L.) Schimp. & Spenn.

Sinapis communis Noronha S

inapis glauca Roxb.

 

 

 

 

 

二年生草本塊根肉質球形扁圓形或矩圓形根肉白色或黃色不帶辛味基生葉大頭羽狀分裂或爲複葉20-34厘米頂生裂片很大邊緣波伏或淺裂側生裂片數個向下逐漸變小上面有少數散生刺毛下面有尖銳白色刺毛葉柄長10-16厘米下部莖生葉象基生葉綠色或帶粉霜基部抱莖或有葉柄上部葉無柄矩圓形或披針形不裂有齒總狀花序頂生花長9毫米鮮黃色花和果實和油菜的相似種子較大褐色

 

各地栽培作蔬菜塊根熟食或用來泡酸菜

 

 

 

Brassica rapa L.

Sp. Pl. 2: 666. 1753

 

 

 

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

 

순무/무청(蕪菁)

 

 

 

순무

 

 

이명:[숫무] [순무우]

학명:Brassica rapa L. var. rapa

분류군:Cruciferae(십자화과)

 

 

 

잎은 보통 긴 타원형인데,도란형, 바소꼴, 때로는 무잎모양으로 깃꼴로 갈라진 것도 있다.

봄에 노란색의 십자화가 달린다.

뿌리

뿌리의 크기나 모양은 품종에 따라 다르며, 모양은 대개 팽이 모양의 둥근형이다. 빛깔도 대부분 흰색이지만 겉에만 자줏빛을 띤 붉은색인 것, 속까지 자줏빛을 띤 붉은색인 것이 있다. 맛은 감미롭고 고소하며 겨자향의 인삼맛(배추꼬리맛)이 난다.

원산지

유럽

 

 

 

학명 Brassica rapa L. var. rapa

Handb. skand. Fl. ed. 1: 110 (1854)

1. Brassica campestris subsp. rapa Hook.f. & Anderson

Fl. Brit. India [J. D. Hooker] 1 : 156 (Hook.f., 1872)

1) Lineamenta Florae Koreae (W.T.Lee, 1996)

2. Brassica rapa L.

Sp. pl. 666 (1753)

1) Lineamenta Florae Koreae (W.T.Lee, 1996)

국명 순무

 

1) 한국식물명람 (이춘녕 & 안학수, 1963)

2) 조선식물명집 (정태현, 도봉섭, 심학진, 1949)

1. 순무우

1) 한국식물명고 (이우철, 1996)

2. 숫무

1) 한국식물명람 (이춘녕 & 안학수, 1963)

2) 우리나라식물명감 (박만규, 1949)

3) 한국식물명고 (이우철, 1996)

영문명 :

일본명 :

북한명 :순무우

 

 

출처:국가생물종지식정보시스템.국가표준식물목록.IPNI

 

 

 

Brassica rapa var. rapa L. 異名蔓菁

 

正名Brassica rapa Linn. 蔓菁

 

 

만청(蔓菁)

Brassica rapa Linn.

 

 

이명(異名)

 

Brassica campestris var. rapa (L.) Hartm.

Raphanus rapa (L.) Crantz

Brassica campestris subsp. rapa (L.) Hook. f.

Brassica campestris subsp. rapifera (Metzg.) Sinskaya

Brassica rapa subsp. rapifera Metzg.

Barbarea derchiensis S. S. Ying

Brassica rapa subsp. rapa L.

Brassica napus var. quadrivalvis (Hook.f. & Thomson) O.E. Schulz

Brassica quadrivalvis Hook.f. & Thomson

Brassica rapa var. quadrivalvis (Hook.f. & Thomson) Kitam.

Brassica rapa var. rapa L.

Brassica campestris var. campestris L.

Brassica cibaria Dierb.

Brassica glauca Kuntze

Brassica rapoasiatica Sinskaya

Brassica rapoeuropea Sinskaya

Crucifera rapa E.H.L. Krause Napus rapa (L.) K.F. Schimp. & Spenn.

Sinapis rapa (L.) Brot.

Sinapis tuberosa Poir.

Brassica napella Chaix

Brassica purpuraria (L.H. Bailey) L.H. Bailey

Brassica campestris var. afghanica Sinskaya

Brassica campestris var. agrestis Prain

Brassica campestris var. akana Makino

Brassica campestris var. amplexicaulis Makino

Brassica campestris var. annua (Koch) Rchb.

Brassica campestris var. biennis Rchb.

Brassica campestris var. dissecta O.E.Schulz

Brassica campestris var. glabra Sinskaya

Brassica campestris var. hiroshimana Makino

Brassica campestris var. mana Makino

Brassica campestris var. musifolia Makino

Brassica campestris var. osakana Makino

Brassica campestris var. rapifera Metzg.

Brassica campestris var. rubra Sinskaya

Brassica campestris var. setulosa Caruel

Brassica campestris var. sotetsuna Makino

Brassica brassicata A.Chev.

Brassica briggsii Varenne

Brassica campestris f. auriculata (DC.) O.E.Schulz

Brassica campestris f. briggsii (Watson) O.E.Schulz

Brassica campestris f. oblonga (Mill.) Prain

Brassica campestris f. praecox DC.

Brassica campestris f. tenuis O.E.Schulz

Brassica japonica var. indivisa Makino

Brassica japonica var. isena Makino

Brassica japonica var. suigikuna Makino

Brassica asperifolia var. esculenta Gren. & Godr.

Brassica asperifolia var. oleifera Godr.

Brassica chinensis f. hiroshimana (Makino) M.Hiroe

Brassica chinensis f. indivisa (Makino) M.Hiroe

Brassica chinensis f. japonica (Siebold ex Miq.) M.Hiroe

Brassica chinensis f. komatsuna (Matsum. & Nakai) M.Hiroe

Brassica chinensis f. mana (Makino) M.Hiroe

Brassica chinensis f. osakana (Makino) M.Hiroe

Brassica chinensis f. piaoh-tsai (Kitam.) M.Hiroe

Brassica chinensis f. youngtungtsai (Kitam.) M.Hiroe

Brassica chinensis var. dentata (Matsum. & Nakai) M.Hiroe

Brassica chinensis var. komatsuna Matsum. & Nakai

Brassica chinensis var. musifolia (Makino) M.Hiroe

Brassica chinensis var. narinosa (Bailey) M.Hiroe

Brassica colza H.Lév.

Brassica lutea Gilib.

Brassica macrorhiza Gray

Brassica musifolia (Makino) Makino

Brassica napus var. longirostris Borbás

Brassica rapa var. intermedia Shebalina

Brassica rapa var. leptorhiza Spach

Brassica rapa var. nipposinica (Bailey) Hanelt

Brassica rapa var. oleronensis (Savalle) Sav.

Brassica rapa var. parachinensis (Bailey) Hanelt

Brassica rapa var. rosularis (Tseng & Lee) Hanelt

Brassica rapa var. rubra (Sinskaya) Shebalina

Brassica rapa var. sarcorhiza Spach

Brassica rapa var. sativa Mérat

Brassica rapa var. seticeps L.H.Bailey

Brassica rapa var. violascens Shebalina

Brassica saruna Siebold

Brassica sativa var. campestris (L.) Clavaud

Brassica sativa var. rapa (L.) Clavaud

Brassica oleracea var. taquetii H.Lév. & Vaniot

Brassica oleronensis A.Sav. ex Foucaud

Brassica pekinensis var. hiroshimana Makino

Brassica pe-tsai var. dentata Matsum. & Nakai

Brassica pseudocolza H.Lév.

Brassica rapa f. alba DC.

Brassica rapa f. arenaria Alef.

Brassica rapa f. chloroplax Alef.

Brassica rapa f. cinerascens Alef.

Brassica rapa f. depressa (DC.) Prain

Brassica rapa f. erythroplax Alef.

Brassica rapa f. flavescens DC.

Brassica rapa f. jodopyrga Alef.

Brassica rapa f. leucoplax Alef.

Brassica rapa f. leucopyrga Alef.

Brassica rapa f. lugdunensis Alef.

Brassica rapa f. media Alef.

Brassica rapa f. melaina Alef.

Brassica rapa f. morignyana Alef.

Brassica rapa f. nagakabu Kitam.

Brassica rapa f. nigricans DC.

Brassica rapa f. punicea DC.

Brassica rapa f. variegata Alef.

Brassica rapa f. viridis DC.

Brassica rapa f. xanthocona Alef.

Brassica rapa f. xanthoplax Alef.

Brassica rapa subsp. afghanica (Sinskaya) Shebalina

Brassica rapa var. alborosea Shebalina

Brassica rapa var. annua W.D.J.Koch

Brassica rapa var. briggsii S.Watson

Brassica rapa var. cephalata (Tseng & Lee) Hanelt

Brassica rapa var. communis (Tseng & Lee) Hanelt

Brassica rapa var. cylindrica (Tseng & Lee) Hanelt

Brassica rapa var. depressa DC.

Brassica rapa var. dissecta (O.E.Schulz) Gladis

Brassica rapa var. globosa Peterm.

Brassica rapa var. hybrida Shebalina

Brassica septiceps (L.H.Bailey) L.H.Bailey

Brassica sphaerorrhiza Gray

Brassica trimestris Boenn.

Brassica tuberosa Salisb.

Caulanthus sulfureus Payson

Napus campestris (L.) Schimp. & Spenn.

Sinapis communis Noronha

Sinapis glauca Roxb.

 

 

Brassica rapa L.

Sp. Pl. 2: 666. 1753

 

二年生草本塊根肉質球形扁圓形或矩圓形根肉白色或黃色不帶辛味基生葉大頭羽狀分裂或爲複葉20-34厘米頂生裂片很大邊緣波伏或淺裂側生裂片數個向下逐漸變小上面有少數散生刺毛下面有尖銳白色刺毛葉柄長10-16厘米下部莖生葉象基生葉綠色或帶粉霜基部抱莖或有葉柄上部葉無柄矩圓形或披針形不裂有齒總狀花序頂生花長9毫米鮮黃色花和果實和油菜的相似種子較大褐色

 

各地栽培作蔬菜塊根熟食或用來泡酸菜

 

 

 

^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^

 

 

@蔓菁子

 

만청자(蔓菁子)

 

 

主靑盲能明目洞視但瞳子不壞者十得九愈

 

청맹(靑盲)主效(주효)하고 明目(명목) 하며 환히 볼 수 있게 한다. 동자(瞳子)만 괴()하지 않는 것이라면 십중구(十中九)는 유()한다.

 

 

取子六升蒸之以釜中熱湯淋之曝乾又淋如是三遍乃宭爲末食後酒服二錢日再

 

만청자(蔓菁子) 육승(六升)을 취()하여 증()하여 부중(釜中)에 넣어 열탕(熱湯)을 임()하고, 그것을 폭건(曝乾)하고 또 임()하기를 삼회(三回) 반복하여 가루 내어 하루 두 번 식후(食後)에 이전(二錢)을 주복(酒服)한다.

 


蔓菁子三升醋三升煮熟日乾宭末井華水服一二錢日三次服盡夜能視物本草

 

만청자(蔓菁子) 삼승(三升)*() 삼승(三升)에 자숙(煮熟)하고 일건(日乾)하여 가루 내어 하루 세 번 일()~이전(二錢)을 정화수(井華水)로 복용(服用)한다. *야간(夜間)에 물체(物體)를 볼수 있다.[본초].

 

*: (천금방에는 고주(苦酒) 삼승(三升)으로 ..*포박자에는 일두(一鬥)를 모두 복용하면)

 

 

 

 

令人肥健蒸望作末酒飮任下二三錢其根作羹常食佳本草

 

사람을 비건(肥健)하게 한다. ()하고 망건(望乾)하여 가루를 낸 다음 이()~이전(二錢)을 술이나 미음으로 먹는다. 그 근()으로 갱()을 만들어 상식(常食)하면 좋다[본초].

 

 

 

壓取油塗頭能變蒜髮今人呼斑髮爲蒜髮本草

 

 

압취(壓取)하여 유()로 머리에 바르면 산발(蒜發)도 변()한다. 요즘 사람들이 반발(斑髮)이라고 하는 것은 산발(蒜髮)을 말한다[본초].

 

 

 

治心腹脹取一合搗爛水一升和硏濾取汁一盞頓服或自吐或利或汗腹中自寬本草

 

심복창(心腹瘡)을 치()한다. 일합(一合)을 도란(搗爛)하여 물 일승(一升)에 화()하여 간 다음 걸러서 즙() 일잔(一盞)을 받아 돈복(頓服)한다. 그러면 저절로 토하거나 설사하거나 땀이 나고 뱃속이 시원해진다[본초].

 

 

 

主急黃黃疸及內黃腹結不通取子搗細和水服二三錢當瀉出惡物黃水砂石草髮拄出差本草

 

 

급황(急黃), 황달(黃疸) 및 황달(黃疸)이 속으로 들어가 배에 뭉쳐 잘 통하지 못하는 것을 치()한다. 도세(搗細)하여 이()~삼전(三錢)을 물에 타 먹으면 반드시 사()하면서 악물(惡物), 황수(黃水), 사석(砂石), (), () 같은 것들이 나오고 낫는다[본초].

 

 

 

 

取子用水煮三遍令苦味盡曝乾搗末水服二錢日三久漸增服可以抗穀

 

만청자(蕪菁子)를 물에 삼회(三回) ()하여 고미(苦味)를 다 뺀 다음 폭건(曝乾)하여 도말(搗末)해서 이전(二錢)을 물에 타서 하루 세번 먹는다. 점차 양을 늘여 먹으면 음식을 먹지 않아도 된다.

 


又蔓菁取苗葉莖根四時長服可以備饑氍本草

 

또는 만청(蔓菁)의 묘(), (), (), ()을 취()하여 사철 늘 먹으면 흉년에도 무사하게 지낼 수 있다[본초].

 

 

長服可斷穀長生九蒸九曝搗爲末水服二錢日二本草

 

 

장복(長服)하면 곡식을 단()할 수 있고, 장생(長生)한다. 구증구폭(九蒸九曝)하여 폭건(暴乾)하여 가루낸 다음 이전(二錢)을 하루 두번 물로 먹는다[본초].

 

 

 

 

取油入面脂用去黑曆又細硏入面脂常用極去面皺本草

 

()를 취()하여 면지(面脂)에 넣어 바르면 흑간(黑䵟)을 거()한다. 또한 보드랍게 가루를 내어 면지(面脂)에 넣어서 얼굴에 늘 바르면 주름살이 없어진다[본초].

 

 

 

 

 

 

[동의보감]

 

'[동의보감] > 탕액편(湯液編)' 카테고리의 다른 글

제채(薺菜)[동의보감]  (2) 2023.10.31
황정(黃精)[동의보감]  (1) 2023.10.21
내복(萊菔)[동의보감]  (0) 2023.10.21
백개자(白芥子)[동의보감]  (0) 2023.10.05
숭채(菘菜)[동의보감]  (1) 2023.10.05